HARE KRİŞNA BİLİNCİ

Salı, Aralık 26, 2006

Hindistan'ın Saklı Güzelliği

Vedik Edebiyatı

Hint geleneğinde, evrenin saklı bilgeliği Veda olarak adlandırılır. Bu kelimenin Sanskritçe’de kökleri izlendiğinde “vid” -bilmek veya bilgi anlamına gelir. Bu kelime, Almanca da “wit” zeka ve “wisdom”bilgelik ile ilişkili, Yunanca da “idea” düşünce (orijinali “widea” dır) ile ilişkili ve Latince de “video” (video:bilen, hakikati gören kişi) sözcükleri ile ilişkilidir. Hindistan’ın Vedik bilgisinin özünü muhteva eden kutsal kitapları, Vedalar olarak adlandırılır.

Vaisnava geleneğine göre, Vedalar Rab’bin kendisinden gelir. Vedik bilgi dikkatlice üstattan öğrenciye bildirilmiştir; buna “parampara” veya gurular zinciri denir. Vedik mesajı ileten nesillere “sampradaya”lar denir. Bu yolla, Vedik peygamberler ağızdan ağza geleneklerinin doğrulunun devam ettirmeyi aradılar. Düşünce, Vedalar gerektiği gibi guru zinciri içerisinde alındığında, kusurdan ve eklentilerden yoksun olması, niteliklerin değişmeyerek dünyevi edebiyat ile ilişki kurmasıdır.

Vedik bilgi Yüce Rab tarafından, yaratıcı-tanrı Brahma’ya, Brahma da oğullarından biri Narada’ya vermiştir. Narada bu bilgiyi, modern insanın faydası için kabaca 5,000 yıl önce yazıya döken bilge Vyasa’ya vermiştir. (Modern cağdan önce, Vedik yazıtlarına göre, insan süper bir hafızaya sahipti ve kelimeleri yazmaya ihtiyacı yoktu.) Orijinalde Vedalar fazlasıyla uzun bir çalışma olarak mevcuttu. Vyasa, bu bilgiyi faydalanabilir hale getirmek için, Samhitalar adı verilen dört kitaba böldu. Bunlar “Rig Veda” (Vedaların en baştaki kutsal ilahileri), “Sama Veda” (melodilerin Vedası), “Yajur Veda” (ritüellerin Vedası), ve “Atharva Veda” (enkarnasyonların Vedası). Vedik edebiyatı ayrıca Brahmanalar olarak bilinen, açıklayıcı kitaplar da muhteva eder (vazgeçenler, adaklarını yerine getirmek için el değmemiş bölgelere gidenler için bilimsel tezler).

Ayrıca Uphanishadik edebiyatın da engin deposudur, felsefi metinler Vedik konseptleri açıklamayı ifade eder. İlaveten, sayısız Sutralar vardır (özlü hakikatlerin kitapları), Vedanta-sutralar, Shrauta-sutralar, Grihya-sutralar, Dharma-sutralar, ve Shulba-sutralar gibi. Vedangalar (Vedik çalışma ile ilişkili yardımcı bilimler) de ayni zamanda önemlidir: shiksha (fonetikler), chandas (sayaç), vyakarana (dilbilgisi), nirukta (etimoloji), ve jyotish (astronomi/astroloji). Upedevalar (Vedik çalışma ile direkt ilişkili bilimler) da vardır: Ayurveda (holistik ilaç çalışması), Gandharva-veda (dans ve müzik çalışması), Dhanur-veda (askeri bilim), ve Sthapatya-veda (mimari). Teolojik olarak en önemlisi Puranalardir (Bhagavat Purana gibi) epik olarak (Bhagavad-gita ve Ramayana’yı da içeren Mahabharata gibi). Acharyalarin (“aydın öğretmenler”) yazıları da Vedik edebiyatına dahil olmalıdır, çünkü onlar önceki Vedik çalışmaların özünü meydana çıkarırlar ve bu yüzden uygulamalı bir duyuda “Vedik” düşünülürler.

Vedik metinlerin içindeki binlerce kıtadan her biri şiirin ve ölçünün kurallarına sıkıca bağlıdır ve çeşitli konularda bilgiler içerir: hekimlikten ve çiftçilikten bir tanımlamaya veya daha yüksek veya düşük gezegenlerdeki birbirini izleyen zaman izahatlarına; yoga ve meditasyon tekniklerinden, ev sahipliği ipuçlarına ve vejetaryen yemek tariflerine; devletsel organizasyonların detaylı açıklamalarından, tapınakların veya özel mülklerin inşaatında ve dekorasyonunda ustaca yönetim talimatlarına… Vedalar tiyatro, tarih, ve karmaşık felsefeyi içerdiği gibi basit görgü kuralları dersleri, askeri protokol, ve müzikal aletlerin kullanımını da içerir. En önemlisi de, Vedik edebiyatının hem rasa’yı (Tanrı ile ilişki yada Yüce ile belirgin bir ilişkiden gelen güçlü memnuniyeti) hem de bhakti’yi (adanma aşkı) titiz ayrıntılarla, bir bilim olarak açıklar.
( Hindistan'in Sakli Guzelligi / Gizli Kıtalar : 1 / Vedik Edebiyati )

0 Comments:

Yorum Gönder

<< Home